qualong
10-22-2008, 06:09 PM
Green đam mê, và mới chơi cá thôi !
--------------------------------------------------------------------------------
Chào các bạn ! Như tiêu đề Green cũng đã viết qua, Green cũng như các bạn đã là một trong rất nhiều người đã mê và đang nuôi cá cảnh. Thuở bé con cá cảnh đầu tiên Green nuôi là một chú cá xiêm(toàn đá độ kg à), rồi đến cá vàng, cá 7 màu,.. chung quy những chú cá nhỏ xứng với túi tiền tiểu học và chẳng phải bỏ công chăm sóc gì, nuôi 1 thời gian là chán vì con nít mà.
19 năm sau, Green trưởng thành, sắp có vợ..hi..hi.. Kg biết thế nào lại đam mê nuôi cá thêm một lần nữa, hởi ôi con cá mình mê lại là Cá Rồng. Nó quá đẹp, nhưng cũng quá đắt, quá sang nhưng cũng quá xa xỉ. Mê quá, làm liều, chắt mót, dành dụm Green cũng có đc nó. Như tất cả mọi người khi có đc em nó rồi thì lo sợ đủ thứ, nước mình nuôi đc kg? lọc mình tốt kg? hồ mình đủ nuôi kg? và muốn đc vậy mình phải làm như thế nào? bắt đầu từ đâu?
Green đã bắt đầu từ đây, từ nơi những gì các bạn đang đọc, từ những người anh, người bạn đi trước trong lĩnh vực nuôi những con cá này.
Để đề ba nuôi cá rồng(hay những loại cá khác) điều chúng ta cần tìm hiểu trước tiên là môi trường sống tốt nhất của giống loại ta cần nuôi như thế nào, Chí phí bỏ ra để mua con cá là bao nhiêu, tài chính cho phép mình đầu tư nuôi con cá đến mức độ nào.
Green ví dụ nếu ta nuôi 1 con Ngân Long( chi phí mua cá là 150k) thì chẳng nhẻ ta lại đầu tư 1 hồ+ lọc+ sử lý nước trị giá 4-5 triệu. Mua Huyết Long/ QB giá trên 1000usd lại lơ là đầu tư cho hồ+lọc+sử lý nước trị giá 500k . Phần lớn các bạn cho rằng do tài chính, do tiết kiệm, nhưng như thế là phí, ở ví dụ đầu phí cho vật tư, ở ví dụ 2 phí cho con cá. Nghề chơi nào cũng lắm công phu, ai cũng thích chú cá mình khoẻ mạnh, cá mình đẹp nhưng lại kg chú ý quá trình phát triển con cá, kg phải họ ngại đầu tư, ngại chi phí mà họ chưa biết hoặc kg biết phải bắt đầu từ đâu và với 1 chi phí vừa phải mà tạo đc môi trường tốt nhất cho vật nuôi là điều Green muốn bàn tiếp sau đây.
Nước
“Chim trời, Cá nước” Nước sẽ là vấn đề đầu tiên nếu ta nuôi cá, mỗi vùng nước sẽ khác nhau do địa lý, mỗi loại cá cần một thể chế nước khác nhau. Green khuyên các bạn nếu có điều kiện nên xử dụng nước máy để nuôi cá vì chung quy nước máy dễ xử lý hơn. Trong nước máy các chỉ tiêu đã đc đc kiểm định theo chuẩn và khi cung cấp đến cho người tiêu dùng đã loại bỏ phần lớn những chất độc hại, đủ chỉ tiêu vi sinh. Chỉ có ba yếu tố nhiều nhất đc quan tâm trong nước máy đối với người nuôi cá.
- Nồng độ Cloride cao( rất nguy hiểm cho cá)
- Độ PH thường cao (7.5-8)
- Độ cứng (nước máy khá cứng)
Nước giếng, nước sông, nước mưa bản chất nó chính thống là nước thiên nhiên rất tốt, nhưng do địa lý, do sự ô nhiễm nên các chỉ số số các chất, vi khuẩn trở nên rối rắm, mỗi vùng, mỗi mùa là một sự thay đổi, nó kg có chuẩn chung. Và rất tốn kém khi kiểm tra các chỉ số đó.
Xử lý nước nuôi cá
Do Green nuôi cá rồng nên các vấn đề trong bài này hơi thiên về cá rồng(mong các bạn thông cảm)
Trong vấn đề xử lý nước nuôi cá rồng Green sẽ đi từ vấn đề xử lý nước tiền chế nuôi cá (nước máy đến nước thiên nhiên) --> khử clo --> Tìm hiểu PH --> tăng giảm độ cứng. --> điều chỉnh độ PH theo ý muốn.
- Xử lý nước tiền chế nuôi cá ở nước máy rất đơn giản, bạn chỉ việc chứa nước trong bồn 3 ngày là có thể sử dụng. Đối với nước thiên nhiên do các chỉ số chất(nhiễm phèn sắt, nhiễm mặn,..) và vi sinh(nhiễm khuẩn) kg có chuẩn nên để xử lý nó sẽ chia 2 trường hợp :
+ Nếu tài chính cho phép : mua những thiết bị xử lý nước chuyên nghiệp như hình dưới có giá từ 5tr tùy công suất, chức năng
http://img300.imageshack.us/img300/5451/ln1va5.png (http://imageshack.us)
+ Nếu tiết kiệm (tài chính kg cho phép) : bạn có thể dùng thùng nhựa, lu sành, thùng phi để làm 1 bộ lọc như sau :
http://img300.imageshack.us/img300/3149/ln2pr2.png (http://imageshack.us)
Than hoạt tính rất cần thiết trong hệ thống vì nó là nguyên liệu lọc chủ yếu loại bỏ đi bớt những chất độc hại. Bạn lưu ý với bộ lọc này chỉ loại đi chủ yếu những chất độc còn nhiễm khuẩn thì phải qua 1 bộ lọc khác( Màng lọc R.O , PE, đèn UV) mà Green sẽ đề cập tới trong mục PH. Bạn nào may mắn có đc nguồn nước giếng ổn định, đạt chỉ tiêu thì phải mừng vì nước thiên nhiên luôn tốt nhất.
- Khử Clo : trong nước máy rất đơn giản, bạn có thể dùng dung dịch khử Clo có bán tại các tiệm cá (5k/1chai) hoặc phơi nước 48 giờ là Clo bay hết. Green luôn dùng phương pháp chứa nước trong 48 giờ ( nên nhớ rằng ít sử dụng hóa chất là điều tốt cho chú cá cưng của bạn). Trong nước máy chắc chắn là sẽ có Clo còn nước thiên nhiên thường ít khi có nhưng kg phải là kg, nếu cẩn thận bạn nên mua bộ test kit Clo(100k/1bộ) để thử xem nguồn nước của mình.
- Độ PH : là điều rất quan trọng trong nuôi cá, hiểu đc chú cá cưng của mình phát triển tốt , tầm chịu đựng PH trong khoảng nào là điều rất hay.
+ Hiểu độ PH : giải thích theo nghĩa khoa học rất ư phức tạp, Green cũng kg rành về hóa lắm nên sẽ giải thích cho các bạn nôm na theo kiểu dân gian vậy..hi..hi..Bộ test kit PH(đo độ PH) là bộ kit đầu tiên bạn nên và hãy mua, bạn có thể mua thuốc thử dạng lỏng (VN giá 20k, Ngoại giá 80-100k), bộ test bằng điện tử ( giá từ 800k ) kg nên xài bộ test bằng giấy do TQ sản xuất cho độ chính xác kg cao. Khi thử sẽ sẽ cho ra màu sắc để bạn so sánh để biết điểm số PH của nguồn nước.
. Với điểm số PH là 7 (đc chọn là mốc, gọi là nước trung tính) thích hợp để nuôi hầu hết nhiều giống cá. Với độ PH lớn hơn 7 gọi là nước kiềm, nhỏ hơn 7 gọi là nước axit
. Độ PH đc ổn định nhờ vào bộ đệm nước, bộ đệm cứ hiểu nôm na dân giả là các chất nhỏ xíu có trong nước ( cụ thể 2 chất này là canxi và magiê ), nếu hàm lượng chúng cao thì đc gọi là nước cứng, thấp tỉn thì gọi là nước mềm. (Nước thiên nhiên có hàm lượng 2 chất trên là trên 3mg/1lít).
- Tăng giảm độ cứng : là phá bỏ bộ đệm, là lấy đi hoặc thêm vào 2 chất Canxi, Magiê. Green cũng như nhiều bạn, ban đầu cứ hỏi tại sao khi đã hạ PH nước máy từ 7.5 xuống 6.5 rồi mà chỉ để chạy qua 1 ngày là lên lại 7.5 y như cũ. Như chúng ta đã biết bộ đệm là thành phần ổn định độ PH , nên nếu nước cứng có bộ đệm cao tổng hàm lượng Ca, Mg cao nếu kg có sự thay đổi lớn thì PH sẽ đc cân bằng trở lại. Đó cũng là lý do vì sao người ta dùng xương San Hô để làm tăng hay cân bằng PH ( San Hô có nhiều canxi mà)
+ Trở lại vấn đề chính nhé : Vậy là ta đã biết xương San Hô là 1 vật liệu an toàn để tăng bộ đệm, độ cứng vậy làm giảm độ cứng như thế nào? Cũng là 2 cách :
. Nếu tài chính cho phép : bạn mua bộ lọc chuyên nghiệp chuyên làm mềm nước với lõi Resin (là các hạt nhựa trao đổi ion lấy đi các phân tử Ca, Mg) với giá tầm 700k-1tr2 như hình dưới :
Đun sôi cũng là cách làm mềm, chi phí thì í ẹ…
. Tài chính kg cho phép : Dùng hoá chất làm mềm(đó là Soda Natricacbonat, Photphat) giá rẻ bỏ vào sẽ gây kết tủa trắng, lọc những kết tủa đi sẽ còn lại nước mềm ( Green khuyên các bạn nên hạn chế tối đa việc dùng hóa chất cho vấn đề nuôi cá )
. Trong vấn đề này đối với những bạn sử dụng nước thiên nhiên(nước giếng, nước mưa, nước sông,..) thì nên sử dụng bộ lọc 3 lõi như mình đề cập. Với chi phí từ 700k->1tr, điểm Green thích nhất ở bộ lọc này là điểm tùy chọn lõi nguyên liệu lọc. một lõi PE bạn có thể giải quyết đc cơ bản vấn đề vi sinh( dành cho nước nhiễm khuẩn, ghỉ sắt), lõi than hoạt tính loại bỏ phần nhiều độc tố có hại (asen, thủy ngân,..) lõi resin làm mềm nước( trao đổi ion lấy đi các chất đệm). Thêm 1 chút xíu chi phí sẽ có thêm đèn UV diệt khuẫn 100% dùng nước uống đc luôn.
. Các bạn cũng phần nào hiểu đc nguyên lý và cách tăng giảm độ cứng của nước ( dùng San hô và lọc chuyên nghiệp). Khi giải quyết đc vấn đề bộ đệm nước thì việc tăng giảm PH hiệu quả Green sắp nói tiếp sẽ dễ dàng hơn.
- Điều chỉnh độ PH theo ý muốn : đảm bảo rằng bạn phải có bộ test đo độ PH, phải có mới biết đc nó bao nhiêu chứ lị..hi..hi…và nó thay đổi như thế nào chứ. Đo trước khi dùng các phương pháp, đo sau khi dùng phương pháp tăng giảm này, cuối cùng đo định kỳ để xem độ ổn định
+ Trong thú chơi cá rồng từ những bài viết rất hay của các đàn anh đi trước, Green thấy 2 nguyên liệu tăng giảm PH an toàn nhất là xương San Hô và nước lá Bàng khô. Ngoài thị trường cũng có bán các dung dịch tăng PH ( thực chất là sút y như xà phòng vậy) dung dịch giảm PH ( là axit nitrit ). Một lần nữa Green khuyên các bạn hãy cẩn thận khi dùng hóa chất, Green từng chứng kiến một người thiếu kinh nghiệm đổ trực tiếp 1 nắp dung dịch giảm PH vào hồ nuôi cá, chẳng may dung dịch ấy rơi trúng lưng em KLHV -> kết quả em ấy cháy lưng, thối hàng loạt vảy trên lưng, nhẻ ra người ấy nên cẩn thận pha loãng với nước từ ngoài rồi rót từ từ xuống. Dùng hóa chất mạnh sẽ thấy hiệu quả tức khắc nhưng lúc nào cũng có rũi ro. Từ từ nhưng an toàn…trong nuôi cá Green thích điều đó.
+ PH <=>Bộ đệm nước : so sánh khập khiểng các bạn nhỉ ? nhưng 1 khía cạnh nào đó theo Green nó đúng . Tại sao nước PH 7.5 tôi đã dùng dd hạ xuống 6.5 rồi mà 1 ngày sau nó lên lại ? tại sao tôi đổ nước lá bàng khô đen cả hồ rồi mà PH kg giảm như nhiều người nói ? điều đó thường xảy ra ở nước cứng, và nước cứng thường có độ PH trên 7 . Vâng ! vậy để tăng giảm PH có hiệu quả ta phải đi từ cái lõi của nước là bộ đệm(là làm mềm nước)..hi..hi.. cá rồng rất thích nước mềm.
+ Điều chỉnh PH : vòng vo mãi, cuối cùng vào vấn đề chính đây
. Nước mềm PH trên 7 tôi muốn giảm PH ? : cho nước lá bàng khô vào, theo dõi thật kỉ vì PH tuột rất nhanh.
. Nước mềm PH dưới 7 tôi muốn tăng PH ?: cho chảy qua xương San Hô quan sát từ từ vì PH lên từ từ
. Nước cứng PH trên 7 tôi muốn giảm PH ?: phải làm mềm nước trước bằng phương pháp Green đã đề cập ở trên rồi cho nước lá bàng khô vào( giống điều 1) hi..hi..
. Nước cứng PH dưới 7 tôi muốn tăng PH ?: trường hợp này hiếm gặp có lẻ nó chưa đủ cứng, cho xương San Hô vào nhé…he..he..
. Nước kg biết cứng mềm PH bằng 7 ?: Quá tốt rồi lo những cái khác đi..hi..hi..
Vậy là những bước chuẩn bị để có 1 thể chế nước tương đối tốt đã đc Green và các bạn thông qua. Các bạn phải cố gắng tìm hiểu giống cá mình đang nuôi thích hợp với thể chế nước như thế nào mà điều chỉnh cho phù hợp. Không biết thì thôi, chứ biết rồi phải làm kg ngứa tay các bạn nhỉ.
HỒ CÁ
Cái này thì bác nào cũng là một tay lão luyện, chỉ việc tìm hiểu xem em cá nó cần tối thiểu bao nhiêu lít nước để sống, cứ như cá rồng cu cậu nó lại cần 1 hồ tối thiểu 1m6x60x60 để lớn, nhỏ hơn cũng đc nhưng phát triển kém cạnh hơn, ít nước hơn thì môi trường sống(trong hồ) mau ô nhiễm hơn, mà mau ô nhiễm hơn thì chúng ta( những người chủ) sẽ khổ hơn vì phải thay nước thường xuyên hơn, làm bộ lọc công phu hơn,..hic..hic..)
Hồ cá thứ 2 của Green nè
http://img72.imageshack.us/img72/6981/ln3re0.png (http://imageshack.us)
LỌC NƯỚC ( sự gánh vác cho người chủ nuôi bớt vất vả)
Trái tim đem lại sự sống cho con cá gọi là “tim cá” . Trái tim đem lại sự sống cho hồ cá gọi là “hệ thống lọc nước”
Hệ thống lọc nước hiệu quả nhất, hay đc các những người chơi chiến thắng trong các cuộc thi cá rồng dùng là là hệ thống lọc đáy, tuy nhiên kỹ thuật làm đòi hỏi phải biết tính toán lượng nước + chi phí khá cao nên ít đc các bạn chơi cá ở VN chọn, một số lọc Canister bán sẵn cũng cho hiệu quả tốt nhưng giá/công suất lại ngất ngưởng, ít có nơi nào ở VN cung cấp. Các bạn ở VN chủ yếu chơi lọc tràn truyền thống đặt trên thành hồ vì với chi phí rẻ, dễ làm và tính thông dụng của nó. Green cũng có hai hồ sử dụng lọc như vậy.
Khi nói đến lọc là nói đến “trái tim” mà nói đến “trái tim” thì Green phải giới thiệu nhiều loại “tim”, hướng dẫn các bạn làm loại “tim” mới theo tiêu chí : nguyên liệu luôn sẵn có ở VN, chi phí vừa phải, dễ làm và hiệu quả như Canister, gần như lọc đáy nhưng lại nằm trên ( sorry các bạn Green đang hăng quá nên bốc tí..hi..hi)
- Giới thiệu lọc nước thông dụng : con người luôn sáng tạo, họ tìm tòi, nghiên cứu, kinh doanh, chia sẽ để cho chúng ta những cái thừa hưởng tốt nhất
Lọc đáy này là của người có 1 em rồng vô địch 2005 bên Singapore đấy( sorry mình quên tên)
http://img72.imageshack.us/img72/909/ln4ah2.png (http://imageshack.us)
Lọc Canister thương mại đây công xuất yếu xìu ở VN bán trên 2 triệu đấy
Lọc trong hồ, loại này cũng thường thấy ở VN do khi đặt hồ người ta đặt luôn một lượt
http://img231.imageshack.us/img231/1392/ln5ex4.png (http://imageshack.us)
Một kiểu lọc đáy sáng tạo
http://img231.imageshack.us/img231/9936/ln6ct1.png (http://imageshack.us)
Lọc tràn, rất thông dụng ở VN …he..he.. đây là cái lọc đầu tiên của Green làm
http://img72.imageshack.us/img72/6686/ln7do4.png (http://imageshack.us)
- Làm một hệ thống lọc vi sinh trên mới : thật ra, các bạn có thể làm hệ thống lọc từ bất cứ nguyên liệu gì, miễn là có thể đạt được những tiêu chí sau :
+ Lưu lượng nước chảy qua nhanh : cái này nó phụ thuộc vào máy bơm, chọn máy bơm phù hợp với kích thước hồ và lưu lượng nước chứa của máng lọc, dĩ nhiên càng luân chuyển nhanh lượng nước trong hồ qua nguyên liệu lọc nhanh là càng tốt.
+ Lượng oxygen : nhóm vi sinh có trong nguyên liệu lọc rất cần oxy, đảm bảo máng lọc luôn đủ lượng oxy cung cấp cho nó là ok
+ Rộng : càng rộng càng tốt, rộng để luôn phù hợp với công suất máy bơm, để tránh tràn và để bỏ thật nhiều nguyên liệu lọc vào. Cốt lõi của một hệ thống lọc tốt là nguyên liệu lọc và oxygen, càng nhiều càng tốt các bạn nhé.
Nguyên liệu để làm một hệ thống lọc gồm :
- 9 hộp thực phẩm nhựa loại lớn nhất, có bán đầy ngoài hàng đồ nhựa ngoài chợ (18k/1cái) Green đánh số 1 nhé
- 2 mét ống PVC 21mm, 3 mét ống PVC 27 mm, 2 nối T 27mm, 1 nối Co 27mm, 1 bịt ống 21mm, 6 cái nối chuyển đổi 27mm ra 21mm, 3 bộ nối răng đực cái cho ống 27mm, 1 típ keo d án ống PVC chổ nào xì nư ớc thì mới dán các bạn nhé, vì dễ tháo lắp nâng cấp di chuyển sau này.
- Dụng cụ 1 cái cưa sắt (dùng cưa ống PVC), 1 cái khoan với mũi 4 li hay cái mỏ hàn điện tử cũng đc.
- Nguyên liệu lọc có thể chứa được : 3 miếng bông cứng loại lớn của TQ, 200 viên bioball (ra tiệm mua bạn nói banh nhựa đen bỏ trong lọc), 6 bịch ceramic ring(ra tiệm nói là bịch sứ khử amonia của TQ), 3 kg Bacteria house media Filter (BHMF) cái này ở VN khó tìm nên kg có cũng kg sao, 3 bịch than hoạt tính, bông gòn lĩnh kỉnh
http://img231.imageshack.us/img231/5703/ln8kg0.png (http://imageshack.us)
- Máy bơm Lifetech 3500, hồ 1m6 x 60 x 60
Sau đây là sơ đồ mô hình hệ thống lọc ( Green vẽ hơi xấu…các bạn thông cảm nhe)
http://img231.imageshack.us/img231/2480/ln9ys8.png (http://imageshack.us)
Dựa theo sơ đồ các bạn chỉ cần khéo tay khoan, đục, cưa lắp ráp là có đc hệ thống lọc hoàn chỉnh. Green sẽ post một số hình ảnh trong lúc làm. Các số màu đỏ Green đánh dấu là nơi để nguyên liệu lọc, bạn lưu ý ở bộ nối răng đực cái (số 7), cần có miếng cao su ruột xe đẹp hoặc silicon để chống rỉ nước.
Hộp nhựa (chắc chắn các bạn nhìn thấy quen ngay)
http://img72.imageshack.us/img72/7021/ln10pf1.png (http://imageshack.us)
Đục lổ nhiều cho nước nhiểu xuống ở tầng 1 và tầng 2, như vậy sẽ tạo 1 lượng oxygen khá lớn cho nhóm vi sinh trong bioball
http://img300.imageshack.us/img300/4423/ln11fo9.png (http://imageshack.us)
Khoan lổ rộng vừa ống 21 đi qua ở ngăn 1
http://img300.imageshack.us/img300/4927/ln12pm5.png (http://imageshack.us)
Các nguyên liệu
Ống 27mm đc nối vớo đầu chuyển 21mm đục lổ phần dưới để nước rưới lên bông lọc ở tầng 1
http://img231.imageshack.us/img231/489/ln13eb4.png (http://imageshack.us)
Bông lọc cứng TQ
http://img72.imageshack.us/img72/1121/ln14hu5.png (http://imageshack.us)
Bioball
http://img72.imageshack.us/img72/3339/ln15qt2.png (http://imageshack.us)
Ceramic ring
http://img72.imageshack.us/img72/1042/ln17pj4.png (http://imageshack.us)
Bộ nối răng 27mm
http://img300.imageshack.us/img300/4186/ln18kz5.png (http://imageshack.us)
Hình ảnh hoàn tất
http://img231.imageshack.us/img231/4251/ln19og3.png (http://imageshack.us)
http://img300.imageshack.us/img300/7523/ln20kp1.png (http://imageshack.us)
Chi phí mua máy bơm 135k, làm máng lọc(hộp nhựa + ống, keo,..) 250k, nguyên liệu lọc 2 triệu..hic..hic..bỏ xừ nó đắt nhất và cần thiết nhất các bạn à, kg có nó sẽ chẳng co hệ thống lọc tốt. đắt nhất là thằng BHMF
THEO DÕI QUÁ TRÌNH NUÔI CÁ KHI THIẾT LẬP BỂ MỚI
Sau khi đã chuẩn bị xong mọi thứ, cho chạy rô đai ngay, bạn cho nước vào hồ cá mới, cho thật nhiều muối hột vào, ngâm hồ 48 giờ cho ra hết chất keo, xã toàn bộ nước muối bỏ đi, cho nước đã xử lý vào hồ cá nuôi, đo độ PH xem đã vừa ý chưa, kiểm tra mọi thứ, cho tất cả nguyên liệu lọc đang có theo thứ thự vào máng lọc, đừng bỏ Xương Sanhô vào và bật lọc, cho men vi sinh(3k/1gói) theo liều lượng vào hồ, để chạy kg 1 ngày.
Vượt qua quy trình nitrogen : Lọc chạy kg 1 ngày là bạn có thể mua những chú cá rẻ tiền cho vào hồ đc rồi. nuôi những chú cá ấy trong 1 tuần rồi bạn thay 25% nước, Đo lại PH( PH sẽ tuột chút đỉnh đấy). Để hoàn tất chu trình nitrogen thông thường chúng ta cần đến 1 tháng, nhưng do gói men vi sinh ban đầu nên qui trình sẽ rút ngắn rất nhiều. Bạn có thể bỏ chú cá đắt tiền vào đc rồi đấy.
1,5 Tháng đầu tiên là tháng bạn cần đo PH, độ amonia, nitrit, nitrat thường xuyên và cứ 1 tuần bạn thay 25% nước. Nước trong hồ nuôi cá một thời gian sẽ tuột PH, do lượng chất thải, thức ăn thừa phân hủy nên nước sẽ có chiều hướng axít hóa, tùy vào số lượng cá nuôi, thể tích nước, độ cứng mềm mà ta sẽ đo đc số điểm PH sẽ tuột đi trung bình là bao nhiêu trong 1 khoảng thời gian nhờ vào sự theo dõi. Từ đó bạn sẽ cho xương San Hô vào theo định lượng phù hợp để cân bằng nó giữ độ PH theo ý muốn của mình.
THAY MẶT HỘI MÊ CÁ RỒNG XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN BÀI VIẾT CỦA BẠN GREEN (thành viên thế giới cá cảnh)
--------------------------------------------------------------------------------
Chào các bạn ! Như tiêu đề Green cũng đã viết qua, Green cũng như các bạn đã là một trong rất nhiều người đã mê và đang nuôi cá cảnh. Thuở bé con cá cảnh đầu tiên Green nuôi là một chú cá xiêm(toàn đá độ kg à), rồi đến cá vàng, cá 7 màu,.. chung quy những chú cá nhỏ xứng với túi tiền tiểu học và chẳng phải bỏ công chăm sóc gì, nuôi 1 thời gian là chán vì con nít mà.
19 năm sau, Green trưởng thành, sắp có vợ..hi..hi.. Kg biết thế nào lại đam mê nuôi cá thêm một lần nữa, hởi ôi con cá mình mê lại là Cá Rồng. Nó quá đẹp, nhưng cũng quá đắt, quá sang nhưng cũng quá xa xỉ. Mê quá, làm liều, chắt mót, dành dụm Green cũng có đc nó. Như tất cả mọi người khi có đc em nó rồi thì lo sợ đủ thứ, nước mình nuôi đc kg? lọc mình tốt kg? hồ mình đủ nuôi kg? và muốn đc vậy mình phải làm như thế nào? bắt đầu từ đâu?
Green đã bắt đầu từ đây, từ nơi những gì các bạn đang đọc, từ những người anh, người bạn đi trước trong lĩnh vực nuôi những con cá này.
Để đề ba nuôi cá rồng(hay những loại cá khác) điều chúng ta cần tìm hiểu trước tiên là môi trường sống tốt nhất của giống loại ta cần nuôi như thế nào, Chí phí bỏ ra để mua con cá là bao nhiêu, tài chính cho phép mình đầu tư nuôi con cá đến mức độ nào.
Green ví dụ nếu ta nuôi 1 con Ngân Long( chi phí mua cá là 150k) thì chẳng nhẻ ta lại đầu tư 1 hồ+ lọc+ sử lý nước trị giá 4-5 triệu. Mua Huyết Long/ QB giá trên 1000usd lại lơ là đầu tư cho hồ+lọc+sử lý nước trị giá 500k . Phần lớn các bạn cho rằng do tài chính, do tiết kiệm, nhưng như thế là phí, ở ví dụ đầu phí cho vật tư, ở ví dụ 2 phí cho con cá. Nghề chơi nào cũng lắm công phu, ai cũng thích chú cá mình khoẻ mạnh, cá mình đẹp nhưng lại kg chú ý quá trình phát triển con cá, kg phải họ ngại đầu tư, ngại chi phí mà họ chưa biết hoặc kg biết phải bắt đầu từ đâu và với 1 chi phí vừa phải mà tạo đc môi trường tốt nhất cho vật nuôi là điều Green muốn bàn tiếp sau đây.
Nước
“Chim trời, Cá nước” Nước sẽ là vấn đề đầu tiên nếu ta nuôi cá, mỗi vùng nước sẽ khác nhau do địa lý, mỗi loại cá cần một thể chế nước khác nhau. Green khuyên các bạn nếu có điều kiện nên xử dụng nước máy để nuôi cá vì chung quy nước máy dễ xử lý hơn. Trong nước máy các chỉ tiêu đã đc đc kiểm định theo chuẩn và khi cung cấp đến cho người tiêu dùng đã loại bỏ phần lớn những chất độc hại, đủ chỉ tiêu vi sinh. Chỉ có ba yếu tố nhiều nhất đc quan tâm trong nước máy đối với người nuôi cá.
- Nồng độ Cloride cao( rất nguy hiểm cho cá)
- Độ PH thường cao (7.5-8)
- Độ cứng (nước máy khá cứng)
Nước giếng, nước sông, nước mưa bản chất nó chính thống là nước thiên nhiên rất tốt, nhưng do địa lý, do sự ô nhiễm nên các chỉ số số các chất, vi khuẩn trở nên rối rắm, mỗi vùng, mỗi mùa là một sự thay đổi, nó kg có chuẩn chung. Và rất tốn kém khi kiểm tra các chỉ số đó.
Xử lý nước nuôi cá
Do Green nuôi cá rồng nên các vấn đề trong bài này hơi thiên về cá rồng(mong các bạn thông cảm)
Trong vấn đề xử lý nước nuôi cá rồng Green sẽ đi từ vấn đề xử lý nước tiền chế nuôi cá (nước máy đến nước thiên nhiên) --> khử clo --> Tìm hiểu PH --> tăng giảm độ cứng. --> điều chỉnh độ PH theo ý muốn.
- Xử lý nước tiền chế nuôi cá ở nước máy rất đơn giản, bạn chỉ việc chứa nước trong bồn 3 ngày là có thể sử dụng. Đối với nước thiên nhiên do các chỉ số chất(nhiễm phèn sắt, nhiễm mặn,..) và vi sinh(nhiễm khuẩn) kg có chuẩn nên để xử lý nó sẽ chia 2 trường hợp :
+ Nếu tài chính cho phép : mua những thiết bị xử lý nước chuyên nghiệp như hình dưới có giá từ 5tr tùy công suất, chức năng
http://img300.imageshack.us/img300/5451/ln1va5.png (http://imageshack.us)
+ Nếu tiết kiệm (tài chính kg cho phép) : bạn có thể dùng thùng nhựa, lu sành, thùng phi để làm 1 bộ lọc như sau :
http://img300.imageshack.us/img300/3149/ln2pr2.png (http://imageshack.us)
Than hoạt tính rất cần thiết trong hệ thống vì nó là nguyên liệu lọc chủ yếu loại bỏ đi bớt những chất độc hại. Bạn lưu ý với bộ lọc này chỉ loại đi chủ yếu những chất độc còn nhiễm khuẩn thì phải qua 1 bộ lọc khác( Màng lọc R.O , PE, đèn UV) mà Green sẽ đề cập tới trong mục PH. Bạn nào may mắn có đc nguồn nước giếng ổn định, đạt chỉ tiêu thì phải mừng vì nước thiên nhiên luôn tốt nhất.
- Khử Clo : trong nước máy rất đơn giản, bạn có thể dùng dung dịch khử Clo có bán tại các tiệm cá (5k/1chai) hoặc phơi nước 48 giờ là Clo bay hết. Green luôn dùng phương pháp chứa nước trong 48 giờ ( nên nhớ rằng ít sử dụng hóa chất là điều tốt cho chú cá cưng của bạn). Trong nước máy chắc chắn là sẽ có Clo còn nước thiên nhiên thường ít khi có nhưng kg phải là kg, nếu cẩn thận bạn nên mua bộ test kit Clo(100k/1bộ) để thử xem nguồn nước của mình.
- Độ PH : là điều rất quan trọng trong nuôi cá, hiểu đc chú cá cưng của mình phát triển tốt , tầm chịu đựng PH trong khoảng nào là điều rất hay.
+ Hiểu độ PH : giải thích theo nghĩa khoa học rất ư phức tạp, Green cũng kg rành về hóa lắm nên sẽ giải thích cho các bạn nôm na theo kiểu dân gian vậy..hi..hi..Bộ test kit PH(đo độ PH) là bộ kit đầu tiên bạn nên và hãy mua, bạn có thể mua thuốc thử dạng lỏng (VN giá 20k, Ngoại giá 80-100k), bộ test bằng điện tử ( giá từ 800k ) kg nên xài bộ test bằng giấy do TQ sản xuất cho độ chính xác kg cao. Khi thử sẽ sẽ cho ra màu sắc để bạn so sánh để biết điểm số PH của nguồn nước.
. Với điểm số PH là 7 (đc chọn là mốc, gọi là nước trung tính) thích hợp để nuôi hầu hết nhiều giống cá. Với độ PH lớn hơn 7 gọi là nước kiềm, nhỏ hơn 7 gọi là nước axit
. Độ PH đc ổn định nhờ vào bộ đệm nước, bộ đệm cứ hiểu nôm na dân giả là các chất nhỏ xíu có trong nước ( cụ thể 2 chất này là canxi và magiê ), nếu hàm lượng chúng cao thì đc gọi là nước cứng, thấp tỉn thì gọi là nước mềm. (Nước thiên nhiên có hàm lượng 2 chất trên là trên 3mg/1lít).
- Tăng giảm độ cứng : là phá bỏ bộ đệm, là lấy đi hoặc thêm vào 2 chất Canxi, Magiê. Green cũng như nhiều bạn, ban đầu cứ hỏi tại sao khi đã hạ PH nước máy từ 7.5 xuống 6.5 rồi mà chỉ để chạy qua 1 ngày là lên lại 7.5 y như cũ. Như chúng ta đã biết bộ đệm là thành phần ổn định độ PH , nên nếu nước cứng có bộ đệm cao tổng hàm lượng Ca, Mg cao nếu kg có sự thay đổi lớn thì PH sẽ đc cân bằng trở lại. Đó cũng là lý do vì sao người ta dùng xương San Hô để làm tăng hay cân bằng PH ( San Hô có nhiều canxi mà)
+ Trở lại vấn đề chính nhé : Vậy là ta đã biết xương San Hô là 1 vật liệu an toàn để tăng bộ đệm, độ cứng vậy làm giảm độ cứng như thế nào? Cũng là 2 cách :
. Nếu tài chính cho phép : bạn mua bộ lọc chuyên nghiệp chuyên làm mềm nước với lõi Resin (là các hạt nhựa trao đổi ion lấy đi các phân tử Ca, Mg) với giá tầm 700k-1tr2 như hình dưới :
Đun sôi cũng là cách làm mềm, chi phí thì í ẹ…
. Tài chính kg cho phép : Dùng hoá chất làm mềm(đó là Soda Natricacbonat, Photphat) giá rẻ bỏ vào sẽ gây kết tủa trắng, lọc những kết tủa đi sẽ còn lại nước mềm ( Green khuyên các bạn nên hạn chế tối đa việc dùng hóa chất cho vấn đề nuôi cá )
. Trong vấn đề này đối với những bạn sử dụng nước thiên nhiên(nước giếng, nước mưa, nước sông,..) thì nên sử dụng bộ lọc 3 lõi như mình đề cập. Với chi phí từ 700k->1tr, điểm Green thích nhất ở bộ lọc này là điểm tùy chọn lõi nguyên liệu lọc. một lõi PE bạn có thể giải quyết đc cơ bản vấn đề vi sinh( dành cho nước nhiễm khuẩn, ghỉ sắt), lõi than hoạt tính loại bỏ phần nhiều độc tố có hại (asen, thủy ngân,..) lõi resin làm mềm nước( trao đổi ion lấy đi các chất đệm). Thêm 1 chút xíu chi phí sẽ có thêm đèn UV diệt khuẫn 100% dùng nước uống đc luôn.
. Các bạn cũng phần nào hiểu đc nguyên lý và cách tăng giảm độ cứng của nước ( dùng San hô và lọc chuyên nghiệp). Khi giải quyết đc vấn đề bộ đệm nước thì việc tăng giảm PH hiệu quả Green sắp nói tiếp sẽ dễ dàng hơn.
- Điều chỉnh độ PH theo ý muốn : đảm bảo rằng bạn phải có bộ test đo độ PH, phải có mới biết đc nó bao nhiêu chứ lị..hi..hi…và nó thay đổi như thế nào chứ. Đo trước khi dùng các phương pháp, đo sau khi dùng phương pháp tăng giảm này, cuối cùng đo định kỳ để xem độ ổn định
+ Trong thú chơi cá rồng từ những bài viết rất hay của các đàn anh đi trước, Green thấy 2 nguyên liệu tăng giảm PH an toàn nhất là xương San Hô và nước lá Bàng khô. Ngoài thị trường cũng có bán các dung dịch tăng PH ( thực chất là sút y như xà phòng vậy) dung dịch giảm PH ( là axit nitrit ). Một lần nữa Green khuyên các bạn hãy cẩn thận khi dùng hóa chất, Green từng chứng kiến một người thiếu kinh nghiệm đổ trực tiếp 1 nắp dung dịch giảm PH vào hồ nuôi cá, chẳng may dung dịch ấy rơi trúng lưng em KLHV -> kết quả em ấy cháy lưng, thối hàng loạt vảy trên lưng, nhẻ ra người ấy nên cẩn thận pha loãng với nước từ ngoài rồi rót từ từ xuống. Dùng hóa chất mạnh sẽ thấy hiệu quả tức khắc nhưng lúc nào cũng có rũi ro. Từ từ nhưng an toàn…trong nuôi cá Green thích điều đó.
+ PH <=>Bộ đệm nước : so sánh khập khiểng các bạn nhỉ ? nhưng 1 khía cạnh nào đó theo Green nó đúng . Tại sao nước PH 7.5 tôi đã dùng dd hạ xuống 6.5 rồi mà 1 ngày sau nó lên lại ? tại sao tôi đổ nước lá bàng khô đen cả hồ rồi mà PH kg giảm như nhiều người nói ? điều đó thường xảy ra ở nước cứng, và nước cứng thường có độ PH trên 7 . Vâng ! vậy để tăng giảm PH có hiệu quả ta phải đi từ cái lõi của nước là bộ đệm(là làm mềm nước)..hi..hi.. cá rồng rất thích nước mềm.
+ Điều chỉnh PH : vòng vo mãi, cuối cùng vào vấn đề chính đây
. Nước mềm PH trên 7 tôi muốn giảm PH ? : cho nước lá bàng khô vào, theo dõi thật kỉ vì PH tuột rất nhanh.
. Nước mềm PH dưới 7 tôi muốn tăng PH ?: cho chảy qua xương San Hô quan sát từ từ vì PH lên từ từ
. Nước cứng PH trên 7 tôi muốn giảm PH ?: phải làm mềm nước trước bằng phương pháp Green đã đề cập ở trên rồi cho nước lá bàng khô vào( giống điều 1) hi..hi..
. Nước cứng PH dưới 7 tôi muốn tăng PH ?: trường hợp này hiếm gặp có lẻ nó chưa đủ cứng, cho xương San Hô vào nhé…he..he..
. Nước kg biết cứng mềm PH bằng 7 ?: Quá tốt rồi lo những cái khác đi..hi..hi..
Vậy là những bước chuẩn bị để có 1 thể chế nước tương đối tốt đã đc Green và các bạn thông qua. Các bạn phải cố gắng tìm hiểu giống cá mình đang nuôi thích hợp với thể chế nước như thế nào mà điều chỉnh cho phù hợp. Không biết thì thôi, chứ biết rồi phải làm kg ngứa tay các bạn nhỉ.
HỒ CÁ
Cái này thì bác nào cũng là một tay lão luyện, chỉ việc tìm hiểu xem em cá nó cần tối thiểu bao nhiêu lít nước để sống, cứ như cá rồng cu cậu nó lại cần 1 hồ tối thiểu 1m6x60x60 để lớn, nhỏ hơn cũng đc nhưng phát triển kém cạnh hơn, ít nước hơn thì môi trường sống(trong hồ) mau ô nhiễm hơn, mà mau ô nhiễm hơn thì chúng ta( những người chủ) sẽ khổ hơn vì phải thay nước thường xuyên hơn, làm bộ lọc công phu hơn,..hic..hic..)
Hồ cá thứ 2 của Green nè
http://img72.imageshack.us/img72/6981/ln3re0.png (http://imageshack.us)
LỌC NƯỚC ( sự gánh vác cho người chủ nuôi bớt vất vả)
Trái tim đem lại sự sống cho con cá gọi là “tim cá” . Trái tim đem lại sự sống cho hồ cá gọi là “hệ thống lọc nước”
Hệ thống lọc nước hiệu quả nhất, hay đc các những người chơi chiến thắng trong các cuộc thi cá rồng dùng là là hệ thống lọc đáy, tuy nhiên kỹ thuật làm đòi hỏi phải biết tính toán lượng nước + chi phí khá cao nên ít đc các bạn chơi cá ở VN chọn, một số lọc Canister bán sẵn cũng cho hiệu quả tốt nhưng giá/công suất lại ngất ngưởng, ít có nơi nào ở VN cung cấp. Các bạn ở VN chủ yếu chơi lọc tràn truyền thống đặt trên thành hồ vì với chi phí rẻ, dễ làm và tính thông dụng của nó. Green cũng có hai hồ sử dụng lọc như vậy.
Khi nói đến lọc là nói đến “trái tim” mà nói đến “trái tim” thì Green phải giới thiệu nhiều loại “tim”, hướng dẫn các bạn làm loại “tim” mới theo tiêu chí : nguyên liệu luôn sẵn có ở VN, chi phí vừa phải, dễ làm và hiệu quả như Canister, gần như lọc đáy nhưng lại nằm trên ( sorry các bạn Green đang hăng quá nên bốc tí..hi..hi)
- Giới thiệu lọc nước thông dụng : con người luôn sáng tạo, họ tìm tòi, nghiên cứu, kinh doanh, chia sẽ để cho chúng ta những cái thừa hưởng tốt nhất
Lọc đáy này là của người có 1 em rồng vô địch 2005 bên Singapore đấy( sorry mình quên tên)
http://img72.imageshack.us/img72/909/ln4ah2.png (http://imageshack.us)
Lọc Canister thương mại đây công xuất yếu xìu ở VN bán trên 2 triệu đấy
Lọc trong hồ, loại này cũng thường thấy ở VN do khi đặt hồ người ta đặt luôn một lượt
http://img231.imageshack.us/img231/1392/ln5ex4.png (http://imageshack.us)
Một kiểu lọc đáy sáng tạo
http://img231.imageshack.us/img231/9936/ln6ct1.png (http://imageshack.us)
Lọc tràn, rất thông dụng ở VN …he..he.. đây là cái lọc đầu tiên của Green làm
http://img72.imageshack.us/img72/6686/ln7do4.png (http://imageshack.us)
- Làm một hệ thống lọc vi sinh trên mới : thật ra, các bạn có thể làm hệ thống lọc từ bất cứ nguyên liệu gì, miễn là có thể đạt được những tiêu chí sau :
+ Lưu lượng nước chảy qua nhanh : cái này nó phụ thuộc vào máy bơm, chọn máy bơm phù hợp với kích thước hồ và lưu lượng nước chứa của máng lọc, dĩ nhiên càng luân chuyển nhanh lượng nước trong hồ qua nguyên liệu lọc nhanh là càng tốt.
+ Lượng oxygen : nhóm vi sinh có trong nguyên liệu lọc rất cần oxy, đảm bảo máng lọc luôn đủ lượng oxy cung cấp cho nó là ok
+ Rộng : càng rộng càng tốt, rộng để luôn phù hợp với công suất máy bơm, để tránh tràn và để bỏ thật nhiều nguyên liệu lọc vào. Cốt lõi của một hệ thống lọc tốt là nguyên liệu lọc và oxygen, càng nhiều càng tốt các bạn nhé.
Nguyên liệu để làm một hệ thống lọc gồm :
- 9 hộp thực phẩm nhựa loại lớn nhất, có bán đầy ngoài hàng đồ nhựa ngoài chợ (18k/1cái) Green đánh số 1 nhé
- 2 mét ống PVC 21mm, 3 mét ống PVC 27 mm, 2 nối T 27mm, 1 nối Co 27mm, 1 bịt ống 21mm, 6 cái nối chuyển đổi 27mm ra 21mm, 3 bộ nối răng đực cái cho ống 27mm, 1 típ keo d án ống PVC chổ nào xì nư ớc thì mới dán các bạn nhé, vì dễ tháo lắp nâng cấp di chuyển sau này.
- Dụng cụ 1 cái cưa sắt (dùng cưa ống PVC), 1 cái khoan với mũi 4 li hay cái mỏ hàn điện tử cũng đc.
- Nguyên liệu lọc có thể chứa được : 3 miếng bông cứng loại lớn của TQ, 200 viên bioball (ra tiệm mua bạn nói banh nhựa đen bỏ trong lọc), 6 bịch ceramic ring(ra tiệm nói là bịch sứ khử amonia của TQ), 3 kg Bacteria house media Filter (BHMF) cái này ở VN khó tìm nên kg có cũng kg sao, 3 bịch than hoạt tính, bông gòn lĩnh kỉnh
http://img231.imageshack.us/img231/5703/ln8kg0.png (http://imageshack.us)
- Máy bơm Lifetech 3500, hồ 1m6 x 60 x 60
Sau đây là sơ đồ mô hình hệ thống lọc ( Green vẽ hơi xấu…các bạn thông cảm nhe)
http://img231.imageshack.us/img231/2480/ln9ys8.png (http://imageshack.us)
Dựa theo sơ đồ các bạn chỉ cần khéo tay khoan, đục, cưa lắp ráp là có đc hệ thống lọc hoàn chỉnh. Green sẽ post một số hình ảnh trong lúc làm. Các số màu đỏ Green đánh dấu là nơi để nguyên liệu lọc, bạn lưu ý ở bộ nối răng đực cái (số 7), cần có miếng cao su ruột xe đẹp hoặc silicon để chống rỉ nước.
Hộp nhựa (chắc chắn các bạn nhìn thấy quen ngay)
http://img72.imageshack.us/img72/7021/ln10pf1.png (http://imageshack.us)
Đục lổ nhiều cho nước nhiểu xuống ở tầng 1 và tầng 2, như vậy sẽ tạo 1 lượng oxygen khá lớn cho nhóm vi sinh trong bioball
http://img300.imageshack.us/img300/4423/ln11fo9.png (http://imageshack.us)
Khoan lổ rộng vừa ống 21 đi qua ở ngăn 1
http://img300.imageshack.us/img300/4927/ln12pm5.png (http://imageshack.us)
Các nguyên liệu
Ống 27mm đc nối vớo đầu chuyển 21mm đục lổ phần dưới để nước rưới lên bông lọc ở tầng 1
http://img231.imageshack.us/img231/489/ln13eb4.png (http://imageshack.us)
Bông lọc cứng TQ
http://img72.imageshack.us/img72/1121/ln14hu5.png (http://imageshack.us)
Bioball
http://img72.imageshack.us/img72/3339/ln15qt2.png (http://imageshack.us)
Ceramic ring
http://img72.imageshack.us/img72/1042/ln17pj4.png (http://imageshack.us)
Bộ nối răng 27mm
http://img300.imageshack.us/img300/4186/ln18kz5.png (http://imageshack.us)
Hình ảnh hoàn tất
http://img231.imageshack.us/img231/4251/ln19og3.png (http://imageshack.us)
http://img300.imageshack.us/img300/7523/ln20kp1.png (http://imageshack.us)
Chi phí mua máy bơm 135k, làm máng lọc(hộp nhựa + ống, keo,..) 250k, nguyên liệu lọc 2 triệu..hic..hic..bỏ xừ nó đắt nhất và cần thiết nhất các bạn à, kg có nó sẽ chẳng co hệ thống lọc tốt. đắt nhất là thằng BHMF
THEO DÕI QUÁ TRÌNH NUÔI CÁ KHI THIẾT LẬP BỂ MỚI
Sau khi đã chuẩn bị xong mọi thứ, cho chạy rô đai ngay, bạn cho nước vào hồ cá mới, cho thật nhiều muối hột vào, ngâm hồ 48 giờ cho ra hết chất keo, xã toàn bộ nước muối bỏ đi, cho nước đã xử lý vào hồ cá nuôi, đo độ PH xem đã vừa ý chưa, kiểm tra mọi thứ, cho tất cả nguyên liệu lọc đang có theo thứ thự vào máng lọc, đừng bỏ Xương Sanhô vào và bật lọc, cho men vi sinh(3k/1gói) theo liều lượng vào hồ, để chạy kg 1 ngày.
Vượt qua quy trình nitrogen : Lọc chạy kg 1 ngày là bạn có thể mua những chú cá rẻ tiền cho vào hồ đc rồi. nuôi những chú cá ấy trong 1 tuần rồi bạn thay 25% nước, Đo lại PH( PH sẽ tuột chút đỉnh đấy). Để hoàn tất chu trình nitrogen thông thường chúng ta cần đến 1 tháng, nhưng do gói men vi sinh ban đầu nên qui trình sẽ rút ngắn rất nhiều. Bạn có thể bỏ chú cá đắt tiền vào đc rồi đấy.
1,5 Tháng đầu tiên là tháng bạn cần đo PH, độ amonia, nitrit, nitrat thường xuyên và cứ 1 tuần bạn thay 25% nước. Nước trong hồ nuôi cá một thời gian sẽ tuột PH, do lượng chất thải, thức ăn thừa phân hủy nên nước sẽ có chiều hướng axít hóa, tùy vào số lượng cá nuôi, thể tích nước, độ cứng mềm mà ta sẽ đo đc số điểm PH sẽ tuột đi trung bình là bao nhiêu trong 1 khoảng thời gian nhờ vào sự theo dõi. Từ đó bạn sẽ cho xương San Hô vào theo định lượng phù hợp để cân bằng nó giữ độ PH theo ý muốn của mình.
THAY MẶT HỘI MÊ CÁ RỒNG XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN BÀI VIẾT CỦA BẠN GREEN (thành viên thế giới cá cảnh)